Eddie Murphy, właśc. Edward Regan Murphy (ur. 3 kwietnia 1961 w Nowym Jorku) - amerykański aktor estradowy, telewizyjny i filmowy, scenarzysta, kompozytor piosenek, reżyser, producent filmowy i telewizyjny.
Karierę rozpoczął, gdy miał 15 lat. Popularność przyniosły mu występy w słynnym programie telewizyjnym "Saturday Night Live" (1980-1984), za które dwukrotnie otrzymał nominację do nagrody Emmy.
Eddie od najmłodszych lat udowadniał, że ma talent komediowy. Całymi godzinami potrafił zabawiać swoją rodzinę naśladowaniem głosów i gestów sławnych ludzi, których zobaczył w telewizji. Kiedy dorósł rozpoczął pracę jako komik w okolicznych barach. Przyniosła mu ona okręgową popularność i zmobilizowała Murphy'ego do tego, by spróbować swoich sił wśród większej publiczności. Wyjechał więc do Nowego Jorku by tam robić karierę, ale pierwsze próby nie okazały się zbyt udane. Podjął więc pracę jako sprzedawca butów i rozpoczął naukę w college'u czekając jednocześnie na swoją wielką szansę. Otrzymał ją w roku 1980, kiedy został przyjęty do zespołu tworzącego "Saturday Night Live". Udział w tym programie przyniósł mu tak wielką popularność, że zainteresowali się nim producenci filmowi. W 1982 r. Murphy zadebiutował na dużym ekranie w filmie "48 godzin". Obraz stał się wielkim przebojem, a z aktora uczynił gwiazdę. Kolejne role w "Nieoczekiwanej zmianie miejsc" i "Gliniarzu z Beverly Hills" uczyniły Murphy'ego jednym z najpopularniejszych a także najlepiej zarabiających aktorów na świecie. Tak było do roku 1989, kiedy Eddie zadebiutował jako reżyser robiąc obraz "Noce Harlemu", który okazał się kompletnym fiaskiem. Następne filmy również nie były najlepsze. Krytycy zaczęli głośno mówić o tym, że Murphy się skończył. Sytuacja zmieniła się w 1996 r. kiedy aktor wystąpił w remake'u komedii Jerry'ego Lewisa "Gruby i chudszy". Film okazał się jednym z największych sukcesów kasowych roku i przywrócił Eddiemu utraconą popularność.
Wyróżniono go: nagrodą Grammy, nagrodą Stowarzyszenia Amerykańskich Krytyków Filmowych, dwiema nominacjami do Grammy, dwiema nominacjami do Złotego Globu i trzema nominacjami do nagrody Emmy. Aktor zadebiutował w roku 1982 w komedii sensacyjnej "48 godzin" u boku Nicka Nolte. Film okazał się wielkim komercyjnym sukcesem i zapewnił mu pozycję najlepiej zarabiającego czarnego aktora w Hollywood. Debiut reżyserski Murphy'ego to film pod tytułem "Harlem Nigts". Był on także producentem i współscenarzystą tego obrazu oraz zagrał w nim jedną z ról. Wielki sukces aktora to rola Axela Foleya w trzech odsłonach filmu "Gliniarz z Beverly Hills", natomiast film "Gruby i chudszy" przyniósł aktorowi nagrodę Stowarzyszenia Amerykańskich Krytyków Filmowych za najlepszą rolę męską. Aktor użyczył także głosu smokowi Muszu w oryginalnej wersji językowej "Mulan", animowanym filmie z wytwórni Walta Disneya. Aktor wydał pięć albumów płytowych, dwa z nagraniem swoich występów estradowych, trzy - z piosenkami w swoim wykonaniu.
Aktor jest znany z odgrywania kilku ról w jednym filmie (Gruby i chudszy, Książę w Nowym Jorku). Ta umiejętnoścć przysporzyła charakteryzatorom filmu Gruby i chudszy Oscara, ale też jemu 3 Złote Maliny za film Norbit (aktor pierwszoplanowy, drugoplanowy oraz aktorka drugoplanowa)
Jego żoną była Nicole Mitchell Murphy (18 marca 1993 - 17 kwietnia 2006, rozwód), z którą doczekał się czterech córek i syna:
Z wcześniejszych związków ma dwóch synów: Christiana Murphy z Tamarą Hood i Erica Murphy. Ze związku z Melanie Brown ma córkę Angel Iris Murphy Brown (ur. 3 kwietnia 2007). Był żonaty również z Tracey Edmonds, rozwiedli się po trzech tygodniach.
Filmografia [edytuj]
